به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»،از این رو توسعه ابزارهای مالی و استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت های بورس کالا در راستای تنظیم و پیش بینی پذیری بازارها راهگشا خواهد بود.

پیش بینی پذیری بازارهای کالایی از آنجایی اهمیت خود را در برنامه ریزی ها پیدا می کند که به ارائه چشم انداز از بازار بروز مشکلاتی که هم اکنون در اقتصاد ایران ایجاد شده جلوگیری می کند. به تازگی شرایطی بر برخی بازارها حاکم شد که در عین تولید داخل، مجبور به واردات شدیم و این امر حاصلی جز ضربه زدن به تولید ملی ندارد. این در حالی است که می توان از ابزارهایی که قابلیت پیش بینی پذیری را فراهم می کند و در بند الف ماده ۳۲ قانون برنامه ششم توسعه نیز به آن اشاره شده، برای اجرای این هدف بهره برد. بدین ترتیب اگر تنظیم بازار را به سمتی ببریم که پیش بینی بازار یک قدم جلوترباشد، کشور و مردم از برخی فشارهای اقتصادی مصون خواهند ماند.

در این زمینه، این موضوع در بند الف ماده ۳۲ قانون برنامه ششم توسعه نیز مورد تأکید قرار گرفته تا نهادهایی از جمله شرکت بازرگانی دولتی ایران یا هریک از شرکتهای دولتی مسئول تنظیم بازار هر محصول به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی، حسب مورد، به منظور کاهش التهابات بازار کالاهای اساسی کشاورزی و کاهش نوسان غیر عادی فصلی محصولات کشاورزی و به منظور کاهش بار مالی دولت برای تأمین نقدینگی در گردش و هزینه تبعی مورد استفاده در سیاست های تنظیم بازار و تأمین ذخایر محصولات راهبردی (استراتژیک)، براساس برآوردهای ماهانه، فصلی و سالانه عرضه داخلی وتقاضای هر یک از محصولات، نسبت به اتخاذ موقعیت مناسب خرید یا فروش در قراردادهای سلف و ابزارهای مالی موضوع بند(۲۴) ماده (۱) قانون بازار اوراق بهادارجمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴.۰۹.۰۱ بر روی هریک از دارایی های مشمول صدر این بند در چهارچوب مقررات بازار سرمایه اقدام نمایند.

بهره گیری از ابزارهای پیش بینی بازار توسط سه گروه

در همین راستا، یک کارشناس مسایل اقتصادی در خصوص پیش بینی پذیری بازارها در دنیا و مزایای آن اظهار داشت: در دنیا بازارهای آتی، آپشن و حتی سلف در بورس های کالایی جهت پیش بینی پذیری بازارها بسیار مفید است و ضمن پوشش ریسک سرمایه گذاری برای خریداران و فروشندگان با استفاده از این ابزارها، می توان از آنها برای کاهش نوسانات کاذب و التهاب قیمت ها در بازار کمک گرفت.

مصطفی صفاری افزود: به عنوان نمونه برای محصول گندم، کارخانجات آردسازی می توانند برای خرید آتی خود و پیش بینی قیمت ها و پوشش ریسک های مترتب بر بازار از آنها استفاده کنند و در مقابل جهاد کشاورزی به عنوان عرضه کننده می تواند در مقابل روند تقاضای موجود در بورس کالا برای میزان تولید و حتی واردات و صادرات برنامه ریزی کند.

به گفته صفاری، بازارهای فیوچرز بابت همین به وجود آمده اند تا عرضه و تقاضا را پیش بینی پذیر کنند. 

کاربرد ابزارهای مالی در بازار پسته

وی به عرضه پسته و بهره بردن از معاملات پیش خرید و پیش فروش جهت برنامه ریزی های موردنیاز بخش تولید اشاره کرد و گفت: متقاضیان این محصول می توانند در بورس کالا با کمک ابزارهای مالی پیش بینی کننده، خود را در مقابل نوسان قیمت ها بیمه کنند و همزمان با آن نسبت به تأمین محصول موردنیاز خود در ماه های پیش رو اطمینان داشته باشند. در مقابل عرضه کننده نیز ضمن آنکه مجبور نیست در برهه ای از زمان به دلیل مشکلات ناشی از کمبود نقدینگی محصول خود را به هر قیمتی بفروشد، از فروش آن کالا نیز مطین است.

اهمیت ابزارهای مالی برای ٣ گروه

این کارشناس مسائل اقتصادی ضمن تأکید بر اینکه با وجود افت و خیز قیمت ها در بازارهای جهانی، می توان با استفاده از این ابزارهای مالی بازارهای را مدیریت کرد، عنوان کرد: پیش بینی بازارها در بورس کالا به کمک ابزارهای مالی امری امکان پذیر است و در این رابطه، سه گروه از بازیگران بازار می توانند از حضور در بورس منتفع شوند.

وی به بازیگران و استفاده کنندگان از ابزارهای مالی موجود در بورس کالا اشاره کرد و اظهار داشت: اولین گروهی که از این ابزارها بهره می گیرند، خریداران و فروشندگان واقعی کالاها هستند که تمایل دارند همزمان با دادوستد یک کالا در بورس، پیش بینی واقع بینانه ای از روند آتی قیمت ها در اختیار داشته باشند. دومین گروه نیز سفته بازان نام دارند که انتظارات را با واقعیت ها انطباق می دهند و به کمک این ابزارها، از شتاب قیمت ها چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی بازدهی کسب کرده و بهره می برند.

به گفته وی، هدایت سفته بازان به بازارهای مالی علاوه بر اینکه سرمایه آنها را به سمت تولید و افزایش عمق بازارها حرکت می دهد، از ایجاد لطمه زدن به بازارهای واقعی نیز با حضور این سفته بازار جلوگیری می کند.

صفاری در توصیف ویژگی های گروه سوم نیز گفت: بازیگران دسته سوم افرادی هستند که کالا را در اختیار داشته و می خواهند خود را در مقابل نوسانات آتی قیمت ها بیمه کرده و ریسک خود را پوشش دهند. به عنوان مثال، در بازار شکر می توان دولت را یک بازیگر به شمار آورد. زیرا دولتی ها می خواهند با بررسی میزان تقاضای شکر و حجم معاملات آتی آن در خصوص میزان تولید و واردات موردنیاز برنامه ریزی کرده و عرضه و تقاضا را متعادل کنند.

وی با تأکید بر اینکه بورس کالا با استفاده از ابزارهای مالی در اختیار خود می تواند بازارها را در اقتصاد پیش بینی پذیر کند، گفت: البته نکته حائز اهمیت این است که پیش بینی پذیر کردن قیمت ها و عرضه و تقاضای بازارها تنها معطوف به عوامل داخلی نیست؛ بلکه قیمت های جهانی و دیگر عوامل بیرونی نیز بر آن اثرگذار است.

صفاری با بیان اینکه بورس کالا ابزاری مناسب برای پیش بینی پذیر کردن کالاها در بازار است، خاطر نشان کرد: استفاده از ابزارهای بورس کالا همچون معاملات آتی، سلف و آپشن ها این امکان را فراهم می سازد که خریدار و فروشنده کالاها تضمین لازم را برای تأمین و در اختیار گرفتن کالای موردنظر و یا برنامه ریزی برای تولید و فروش آن داشته باشند.

منبع:ایرنا